کارهای زنبور داری در ماه شهریور

همان طوری که نرکشی در ماه پیش اعلام پایان یافتن سال جمعیت ها بوده، شروع شهریور ماه نیز اعلام آغاز سال برای زنبورها در ایران است. تقویم سالانه زنبورها با تقویم سالانه ما 5 ماه تفاوت زمانی نشان می دهد. این وضع و این تفاوت برای زنبور دار فوق العاده مهم است. باید حتما در نظر گرفته و با زنبورهایش با تقویم خودشان کار کند نه با تقویم ما.
در این ماه معمولا شدت گرمای تابستانی می شکند. هوا رو به اعتدال می گذارد. گو اینکه هنوز سرد نشده ولی دیگر از آن گرمای شدید تابستانی خبری نیست. شب ها در نقاط مرتفع کشور ما در اطراف شهرهایی مانند اردبیل، همدان، دماوند و اراک سرد هم می شود. زنبورها با حس کردن اوضاع کم کم خودشان را برای زمستان آماده می کنند. ملکه مرتب از تعداد تخم هایی که در 24 ساعت می گذارد می کاهد. زنبور دار با ادامه تغذیه زمستانی سعی می کند که از شدت کاستن تخم ریزی تا آنجا که ممکن باشد جلوگیری کند. چون زنبورهایی که از این به بعد متولد می شوند پاییز و زمستان و حدود یک ماه از بهار را در جمعیت می گذرانند. جمعیت در اواخر زمستان و فروردین ماه هر چه قوی تر باشد موفق تر بوده و عسل زیادتری به کندو می آورد. جلوگیری از کم شدن تعداد تخم هایی که ملکه روزانه در این ماه می گذارد به کمک تغذیه زمستانی برای رسیدن به همین هدف نیز هست. البته هدف اصلی تامین ذخیره زمستانی جمعیت ها می باشد.
برای تغذیه در این ماه از شربتی استفاده می شود که با نسبت 2 کیلو شکر و 1 لیتر آب تهیه می گردد. بعضی ها نسبت 3 کیلو شکر و 2 لیتر آب را ترجیح می دهند که این هم صحیح است. اگر به این شربت ها در مقابل هر لیتر آب یک الی 2 قاشق غذا خوری عسل اضافه شود زنبورها آن را بهتر قبول می کنند و اگر آن را با مقداری دارو بر ضد بیماری نوزما مثل فوماژیلین مخلوط کند با بیماری مزبور مبارزه شده و زنبورها زمستان را سالم تر می گذرانند و از مرگ و میر زمستانی نسبتا جلوگیریی می شود.
پس از پایان تغذیه زمستانی زنبور دار ناگاه ملتفت خواهد شد که جمعیت ها به شدت ضعیف شده اند و از این وضع سخت ناراحت می شود. مثلا کندوهایی که در آغاز تغذیه 20 قاب پر از زنبور داشته اند، در پایان آن تعداد قاب های پر از زنبورشان به 14 عدد هم نمی رسد. این جریان کاملا طبیعی است و جای ناراحتی نیست. چه هنگام شروع تغذیه بیشترین تعداد زنبورهای جمعیت را زنبورهای بهاری و تابستانی تشکیل می دادند که در جریان جمع آوری و غلیظ کردن شربت تلف شده و از بین رفته اند و در پایان تغذیه تعداد کمتری از آنها هنوز باقی مانده و بقیه اشان زنبورهای زمستانی می باشند. اینست که جمعیت نسبتا ضعیف گردیده است. زنبورهای بهاری و تابستانی که به هر حال باید از بین بروند چه بهتر که هر چه زودتر حذف گردند.
زمانی که تعداد قاب هائی که دو طرفش پر از زنبور باشد به حدود 10 قاب تقلیل یافت طبقه دوم را برمی دارند و هر وقت به 8 عدد یا کمتر رسید کندو را تنگ می کنند در بعضی از زنبور داری ها طبقه دوم را هرگز برنمی دارند. این کار بیشتر در مناطقی توصیه می شود که در آنجا بعضی از سال ها هوای سرد در وسط زمستان ناگهان گرم می شود بطوری که خوشه زمستانی در داخل کندو بازشده زنبورها پرواز و ملکه تخمگذاری را شروع می نماید و این گرما مثلا حدود 2 هفته ادامه می یابد ناگهان دوباره هوا سرد می شود و حتی اغلب برف هم می بارد زنبورها با ناچار تخم و لاروها را رها کرده به خوشه زمستانی برمی گردند. لاروهای خارج مانده از خوشه در اثر سرما داخل سلول ها مرده و می گندند. عفونتی که ایجاد می گردد جمعیت و زنبورهایش را ناراحت می نماید. به علاوه کلی از زحمات ملکه و جمعیت هدر می رود و حال آنکه در کندوهای 2 طبقه معمولا خوشه ها باز نمی شود و در نتیجه چنین مسئله ای پیش نمی آید.
زنبور عسل عادت به تمیزی فوق العاده دارد و هیچ نوع کثافتی را در داخل کندو تحمل نمی کند. حتی دفع مدفوع را تنها در خارج از کندو و در حال پرواز انجام می دهد. در حالت عادی زمانی که مرگش را حس کرده و به خارج از کندو پرواز می کند و دیگر برنمی گردد. تنها زمانی داخل کندو می میرد که مرگش ناگهانی باشد. مثلا از زنبور دیگری نیش خورده و فرصت پرواز به خارج از کندو را نداشته باشد.
جمعیت های ضعیف را نخست با یک بچه مصنوعی متحد کرده آنگاه تغذیه زمستانی را شروع می کنند. اگر بچه مصنوعی در زنبورستان نبود با یک جمعیت قوی هم همین کار را می توان کرد. ولی جمعیت های ضعیف را در زمستان نباید در زنبورستان تحمل نمود چون به راحتی انواع و اقسام بیماری ها را گرفته و داخل زنبورستان پخش می کنند.
زنبورستان باید تا اواسط این ماه از وجود زنبورهای نر کاملا پاک شده باشد. هرگاه در اواخر شهریور ماه و اوایل مهر ماه در کندوئی زنبورهای نر دیده شد باید کندو را باز و قابها را بیرون آورده و ملکه اش را حتما به چشم دید. دیدن تخم ها و لاروها در این ماه از سال ها و ماه های بعدش به هیچ وجه نشان دهنده وجود ملکه در کندو نیست. چه ممکن است جمعیت مدتها پیش ملکه اش را از دست داده و کارگران تخمگذاری کرده باشند.
آخرین مهاجرت یا کوچ دادن در این ماه انجام گرفته و زنبورها را به محل اصلیشان یعنی مکانی که پاییز و زمستان تا بهار در آنجا می گذرانند برمی گردانند. قبل از مهاجرت باید طبق قوانین کوچ دادن عمل نموده و پس از مهاجرت برخلاف عقیده عده ای از زنبور داران که سوراخ پرواز کندو را به سمت مشرق می گذارند تا زنبور صبح ها کارش را زودتر شروع کند. باید سوراخ های پرواز کندو را سمت مخالف باد منطقه قرار دهیم.پرورش زنبور عسل دلیلش اینکه درست است که قرار دادن سوراخ های پرواز ممکن است باعث آن گردد که زنبورها 10 دقیقه زودتر پروازشان را شروع کنند. با در نظر گرفتن اینکه زنبورها اقلا 10ساعت یعنی 600 دقیقه در روز امکان پرواز دارند اضافه کردن 10 دقیقه کمتر از 2 درصد به مدت پروازشان می افزاید که البته بسیار ناچیز و در مقدار محصول بی اثر است.  حال آنکه کوفتن بادهای شدید به سوراخ پرواز و ورودش به داخل کندو و تمام تعادل حرارتی داخلی آن را در هر فصل و هر ماهی که باشد بکلی بهم می زند و نه تنها فعالیت بلکه حتی زندگی عادیشان را نیز مختل می کند. این وضع بخصوص در زمستان خطرناک است.
تعویض ملکه جمعیت های ضعیف را در این ماه و یا ماه آینده بهتر است انجام داد. گو اینکه جمعیت ها ملکه را در پاییز با تلفات بیشتری قبول می کنند تا بهار ولی باز تعویض در پاییز را باید ترجیح داد چون جمعیت در بهار آینده به سرعت قوی شده و عسل زیادتری می دهد. برای اینکه تلفات ملکه کمتر شود از روش ویژه ای در تعویض پاییزی ملکه استفاده می گردد.
چکیده کارهای زنبور داری در ماه شهریور:

1- نرکشی پایان یافته و سال تازه زنبورها شروع شده است.
2- غارت می تواند در این ماه و ماه بعد بیداد کند، مواظب باشید.
3- تغذیه زمستانی را با قدرت شروع کرده و به اتمام برسانید.
4- ضعیف شدن جمعیت ها از این ماه به بعد یک امر طبیعی است.
5- هرگاه تعداد زنبورها خیلی کم شده باشد طبقه دوم را بردارید.
6- جمعیت های خیلی ضعیف را نخست متحد کرده بعد تغذیه را شروع کنید.
7- زنبورستان در جریان همین ماه معمولا باید از وجود نرها پاک شده باشد.
8- با انجام آخرین مهاجرت کندوها را به محل زمستانیشان برگردانید.
9- سمت سوراخ های پرواز باید سمت مخالف باد منطقه باشد.
10- ملکه های جمعیت های خیلی ضعیف را با استفاده از روش ویژه پاییزی می توانید عوض کنید.

منبع : کتاب زنبور عسل و پرورش آن از دکتر شهرستانی, پدر زنبور داری ایران

سرکه و زنبور

شربت زنبور عسل با سرکه

مواد موجود در سرکه سیب عبارتند از استیک اسید ، مالیک اسید ، پتاسیم ، منیزیم ، گوگرد ، فسفر ، کلسیم ، گوگرد ، مس ، آهن و فلوئور  . از ویتامین ها هم میشه به A , B(B1,B2,B6),C اشاره کرد . سرکه سیب حاوی مواد دیگه ای مثل آنتی اکسیدانت ها و مواد نگهدارنده و ضد کپک (بخاطر وجود تانیک و اسید پروپیون ) هم هست . pH سرکه سیب بین چهار تا پنجه که میشه گفت جزو اسید های نسبتا قویه  .

تاریخچه استفاده :

همه ی ماجرا از اینجا شروع شد که یه سری از زنبوردارا بخاطر اینکه دارو نخرن و از مواد شیمیایی استفاده نکنن اومدن و مواد مختلفی مثل عصاره آویشن ، سرکه سیب ، عصاره نعناع و ... رو  روی زنبورها امتحان کردن . کم کم اینکار رواج پیدا کرد تا اینکه مشکل سالهای ۸۸ و ۸۹ در زنبورستانهای کشور پیش اومد . نمونه برداری ها نشون داد که زنبورها علاوه بر بیماری هایی که تابحال باهاشون مواجه بودن دچار نوزما سرانا هم هستن و از اونجایی که فوماژیلین اثر کمتری روی نوزما سرانا داشت دوباره بازار استفاده از موادی مثل سرکه سیب داغ شد . افرادی که تلفات نداده بودن دلیل این مساله رو دادن مصرف سرکه سیب و عصاره آویشن میدونستن . این شد که بعضی از زنبوردارا شروع کردن به استفاده از سرکه سیب .

 دلایلی که در رابطه با استفاده از سرکه سیب از زنبوردارا شنیدم :

۱ - اثر ضدعفونی کننده و ضدقارچ سرکه سیب (قبلا در مورد استفاده از استیک اسید نوشته بودم )

۲ - پاک کردن املاح داخل روده های زنبورها !

۳ - شکرک نزدن شربت - که میتونیم با جوهر لیمو جایگزینش بکنیم . 

طریقه مصرف :

۱ -  مخلوط با شربت به نسبت 1 به 3 - یکی سرکه و 5 تا شربت - برای درمان

۲ - مخلوط یک به 20 - برای تغذیه زمستانه

۳ - مخلوط 1 به 5 با شربت ( 1 شکر و 1.5 آب ) بهمراه یک قاشق عسل و اسپری کردنش روی زنبورها

۴ -  مخلوط 1 به پنج با آب و اسپری از بین قابها - در بهار - زنبورا سریعا مصرفش میکنن .

جمع بندی :

در کل باید بگم که خود من هم از سرکه سیب استفاده می کنم و چون دادنش به زنبور ، ضرری بهم نزده فعلا به اینکار ادامه میدم .ولی هنوز به کسایی که با نوزما مشکل دارن اسپری فوماژیلین رو در بهار توصیه میکنم . این رو هم بگم که اگه سرکه ای که دارین خیلی تنده بهتره قبل از هر کاری توی اون یکم آب بریزین وگرنه مصرفش روی زنبورها باعث سوزوندن کرکهاشون میشه . در ضمن ترجیحا وقتی داخل شربت دارو یا مولتی ویتامین ریختین از سرکه سیب استفاده نکنید .

زنبور عسل

زنبورهای عسل نر از کارگران بزرگتر بوده ولی از ملکه تخمگذار کوچکترند.زنبور نر نیش ندارد.نرها معمولا خرطومی کوتاهی دارند و به همین دلیل قادرند فقط از سلولهای ذخیر عسل استفاده کنند یا به وسیله زنبوران عسل کارگر تغذیه شوند.در کلنی های معمولی در اواخر بهار و اوایل تابستان اقدام به پرورش زنبورهای عسل نر می شود.تعداد زنبورهای عسل نری که در کلنی پرورش داده میشوند به عواملی مانند اندازه کلنی ،نژاد و شرایط شان های موجود در کلنی بستگی دارد.هنگامی که شانهای کهنه صدمه می بینند زنبورهای عسل کارگربا تعمیرسلولهای کهنه اغلب سلولهای نر می سازند.

گرچه هر ملکه قادر است با تعداد معدودی از نرها جفتگیری نماید ولی تعداد زیادی زنبور نر لازم است تا ملکه بتواند به زودی در فضای ازاد عمل جفتگیری خود را انجام داده و به کندو برگردد.علاوه بر ان در جریان جفتگیری انتخاب بهترین نر نیز مورد نظر است.
 

در اواخر تابستان موقعی که منابع نوش گل کم میشود زنبوران عسل کارگر از تغذیه نرها جلوگیری و استفاده انها از غذای ذخیره ممانعت می کنند و بالاخره انها را گرسنه نگه داسته و گاهی کشته و از کندو بیرون میریزند.در اصطلاح زنبورداران گفته میشود نرکشی اغاز شده که این امر نشانه اتمام شهد هر منطقه می باشد. کپی از سایت ملی فرا

تولید ژل رویال

 عسل مهمترین محصول زنبور عسل است که توسط زنبورهای کارگر تولید می شود.اما فعالیت زنبورهای کارگر منحصر به تولید عسل نبوده و محصولاتی همچون ژل رویال و موم را نیز تولید می کنند.به ژل رویال (royal jelly) شاه انگبین، شیر زنبور عسل، شهد شاهانه و غذای ملکه هم  می گویند. این ماده بسیار مغذی و نیرو بخش است. در واقع به عنوان غنی ترین ماده مغذی بیولوژیک شناخته شده و از گذشته های دور به عنوان اکسیر جوانی و مایه حیات در طب باستان استفاده می شده و اکنون نیز در کشورهای پیشرفته جهان استفاده طبی از آن بر پایه تحقیقات دانشمندان در دانشگاه ها و موسسه های تحقیقاتی معتبر رایج است.

تولید ژل رویال

این ماده از دو جفت غده هیپوفارین موجود در طرفین سر زنبوران کارگر جوان ترشح می شود و با بزاق دهان آنها مخلوط می گردد. این ژل، خمیری شکل با رنگ تقریبا سفید تا زرد کمرنگ و طعمی تند و زننده است. این ماده مغذی تا سه روز مورد استفاده همه لاروها قرار میگیرد ولی زنبور ملکه به طور دائم از این ماده تغذیه می شود. بدون ژل رویال هیچ لاروی قادر به رشد نیست و این ماده، ملکه را قادر می سازد که در روزهای تخم ریزی در شبانه روز بیش از 2500 تخم بگذارد که وزن این مقدار بیش از وزن خود ملکه است. همچنین ملکه زنبور عسل به واسطه استفاده از این ماده مغذی حدود 5 تا 6 سال عمر می کند در حالی که زنبور های کارگر در فصول فعالیت خود (بهار و تابستان) حدودا در کمتر از 14 تا 24 روز از فعالیت خود میمیرند.


خواص فیزیکی ژل رویال

ژل رویال ماده ایست ژلاتینی سفید مایل به زرد روشن،کلوئیدی و چسبناک با بوی خاص که هنگام حل شدن کمی کف تولید می کند وPH  آن اسیدی می باشد.

تجزیه شیمیایی ژل رویال حضور مواد زیر را در آن اثبات کرده است:

• آب (بیشترین مقدار)

•کلاژن

•کربوهیدرات

• پروتئین (قسمت عمده آن آلبومین و گلبولین است)

• اسید های آمینه ضروری که 8 نوع آن در این ژل موجود است.

• از جمله اسید های چرب غیر اشباع موجود در آن می توان به 1- هیدروکسی 2- دکنوئیک اسید (HAD10) اشاره نمود که تنها درطبیعت در ژل رویال دیده شده و خواص اعجاب انگیزی را در بر دارد.

•استیل کولین

•مواد معدنی همچون کلسیم، آهن، سیلیسیوم، فسفر

•ویتامین های گروه B9,B12,B1,B2,B3,B5,B6,B7,B8,A,C,E.

خواص درمانی ژل رویال

مطالعات وسیعی از سال 1835 میلادی بر روی این ماده اعجاب انگیز صورت گرفته و خواص درمانی متعدد آن را به اثبات رسیده است که به برخی از آنها اشاره میشود:
 

        میکروب کشی: ژل رویال به دلیل داشتن اسید چرب غیر اشباع (HAD10) ضد باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیاکلی، سالمونلا تیفی (عامل حصبه) عمل میکند. همانطور در درمان عفونت های ویروسی که مجاری تنفسی را درگیر می کند موثر است. در ژل رویال پروتئین قوی میکروب کشی بنام (Riyalisin) وجود دارد که اثر قوی بر ضد باکتری های گرم مثبت دارد.
        جلوگیری از آلزایمر:در هر گرم ژل رویال یک میلی گرم استیل کولین وجود دارد. استیل کولین ماده مورد نیاز در انتقال پیام های عصبی در بدن انسان است. این ماده در درمان و جلوگیری از آلزایمر، رعشه و فراموشی بسیار موثر است و با آن میتوان فعالیت های فکری را افزایش داد.
         جلوگیری از فشار خون:استیل کولین باعث گشاد شدن رگ های خونی نیز شده و موجب کاهش فشار خون در افرادی که از فشار خون بالا رنج میبرند می گردد.
        جلوگیری از تصلب شرائین:سخت شدن سرخرگهای قلب که با افزایش سن و افزایش کلسترول خون در بدن انسان ایجاد می شود و (HAD10) موجود در ژل رویال با کاهش ذخیره کلسترول در دیواره سرخرگ باعث کاهش فشار خون میگردد بنابراین از تصلب شرائین پیشگیری می کند.
        جوانی و شادابی پوست و ضد پیری:کلاژن، لسیتین، تیامین و ویتامین های A,C,D,Eموجود در ژل رویال برای پوست بسیار مفید است.کلاژن، موجب اتصال بافت به یکدیگر شده و از چروک خوردن پوست جلوگیری می کند. همچنین طول عمر سلولها را نیز افزایش میدهد ضمنا اثر ضد التهابی ژل رویال در روند بهبود زخمهای پوستی نیز موثر است.
        ضد سرطانی:ماده (HAD10) به ژل رویال خاصیت ضد سرطانی بخشیده است. همچنین از طریق خاصیت ضد فعالیت استروژن، این ژل مانع رشد سلولهای سرطانی در سرطان پستان میشود. این ماده میتواند سلول های ایمنی را وادار به تولید مواد و عوامل ضد تومور در بدن کند. از جمله این مواد می توان به عامل نکروز دهنده تومور و اینترفرون گاما اشاره کرد. در مشاهدات آزمایشگاهی افزایش مواد فوق در کشت سلول همراه با ژل رویال تایید شده است.
        این ماده بسیار مغذی، تاثیر خوبی بر بهبود بیماران سرطانی بعد از پرتو درمانی و شیمی درمانی دارد و باعث افزایش سرعت تولید گلبولهای سفید (WBC) در خون میشود.
        بر اساس مشاهدات و تحقیقاتی که تاکنون به دست آمده و همچنین با عنایت به نظر گذشتگان ما در طب سنتی ژل رویال می تواند در تمامی سنین مصرف شود و به عنوان مکمل غذایی مناسب در رژیم غذایی قرار گیرد. البته این ماده اعجاب انگیز به دلیل خواص فوق العاده اش برای افراد بالای 50 سالگی به طور خاص توصیه میشود.

منبع

ملکه کارنیکا

 خصوصیات مثبت کارنیکا :
1- ملکه کارنیکا مقاومت طبیعی کلنی در مقابل بیماری های مختلف را داراست.
2- آرام بودن کلنی و نیش نزدن در حین بازی حتی در شرایطی که هوا سرد یا کندو در مکانی، سایه قرار گرفته باشد. برای افرادی که سالهاست با زنبور کار کرده اند، می توانند بدون نیاز داشتن به دستکش و لباس در کمال آرامش با زنبوها کار کنند.
3- انتقال خصوصیات مثبت ژنتیکی به نسل های آینده
4- تولید نکردن بره موم
5- تولید محصول بسیار بالا و بچه دهی ضعیف
تولید بالای عسل:
با در نظر گرفتن شرایط جغرافیایی، اعم از آب و هوای مناسب و شرایط چرا و فراوانی گل و گیاه در طبیعت می توان به طور متوسط از هر کندو نژاد کارنیکا، 104 کیلوگرم عسل در سال برداشت کرد که برای زنبوردار از نظر اقتصادی قابل توجه است! این اغراق نیست، وقتی می گوییم یک چنین نژادی در یک سال به این اندازه تولید دارد که باعث رضایت کامل زنبوردار است.
یکدست بودن نژاد کارنیکا:
یک نژاد اصلاح شده ، نژادی است که تماما ً یکدست بوده و در اجتماع کلنی هیچ نوع تضاد فنوتیپی وجود ندارد و یک رنگ هستند. کارنیکا به رنگ خاکستری و مشکی یکدست است.